ارزیابی عملکرد سامانه‌ی آبیاری بارانی آبفشان (قرقره‌ای-گان) در استان گلستان
کد مقاله : 1095-NCFWM
نویسندگان:
حامد مهدی پناه *1، مجتبی شاکر2، علیرضا کیانی3، رحیم طبرسا4
1خیابان آزادی - کوچه 31 - بن بست شقایق - پلاک 15 - طبقه دوم
2شرکت مهاب سازه البرز
3استاد بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان
4کارشناس بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان.
چکیده مقاله:
طرح حاضر به منظور ارزیابی سامانه‌ی آبیاری بارانی آبفشان اجرا شده در استان گلستان در مزرعه به مساحت 54 هکتار که 4 دستگاه در آن نصب شده است. در این بررسی مشخصات کلی سامانه‌ و مزرعه، کیفیت منبع آبی و خاک، و ... مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی مقادیر ضریب یکنواختی (CU)، یکنواختی پاشش (DU)، راندمان پتانسیل کاربرد آب در ربع پایین (PELQ)، راندمان واقعی در ربع پایین (AELQ)، راندمان کاربرد آب (Ea) و راندمان ذخیره را به ترتیب 75، 55، 34، 34، 53 و 83 درصد نشان داد، که همگی بیانگر عملکرد ضعیف این سامانه‌ی آبیاری می‌باشند. مقایسه مقادیر سرعت نفوذ آب در خاک و شدت پاشش آبپاش‌ها حکایت دارد که سنخیتی بین مقادیر اندازه‌گیری شده با مقادیر طراحی و همچنین با مقادیر شدت پاشش آبپاش که در مزرعه اتفاق می‌افتد، وجود ندارد. از تلفات مهم آب در این سامانه‌‌ی آبیاری بارانی تبخیر و بادبردگی بوده (40درصد) که برای یک سامانه‌ی آبیاری بارانی قابل قبول نمی‌باشد. بسیاری از واژه‌ها که لازمه‌ی اجرای درست آبیاری در مزرعه است مانند زمان آبیاری، عمق آب مورد نیاز، تبخیر- تعرق، فواصل آبیاری که البته در دفترچه‌های طراحی نیز به آنها اشاره شده است، برای بهره‌بردار قابل درک نیست و در نتیجه استفاده درست از سامانه‌ی آبیاری تحت الشعاع آن قرار گرفته. بطور کلی انگیزه‌ی بهره‌برداران خصوصاً با پرداخت تسهیلات از طرف متولیان برای اجرای سامانه‌های آبیاری تحت فشار، زیاد است، ولی اهدافی که در پی دستیابی به آن دنبال می‌شود مانند استفاده بهینه از منابع آبی، هنوز با چالش‌های جدی مواجه است.
کلیدواژه ها:
آبیاری بارانی، ارزیابی، ضریب یکنواختی، یکنواختی توزیع، گلستان
وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است