چگونگی اثر شوری بر فراهمی و انرژی جذب آب خاک در گیاهان مختلف
کد مقاله : 1285-NCFWM
نویسندگان:
علی عطایی *1، مهدی اکبری2، زهرا غفاری3
1کرج، بلوار شهید فهمیده- مرکز تحقیقات فنی مهندسی کشاورزی
2هیئت علمی مرکز تحقیقات فنی مهندسی کشاورزی- بخش آبیاری و زهکشی
3مسئول آزمایشگاه شیمی خاک مرکز تحقیقات فنی مهندسی کشاورزی
چکیده مقاله:
فراهمی آب خاک که تا کنون به روش‌های گوناگونی تعریف گردیده، اخیرا توانسته است در مفهوم گنجایش انباشته آب ( IWC) عوامل محدود کننده متعددی با استفاده از توابع وزنی اعمال نماید. شوری نیز یکی از عوامل محدود کننده است که می‌تواند با استفاده از تابع وزنی تعریف شده در IWC وارد گردد. اما با توجه به نارسایی های موجود در تابع تعریف شده برای شوری (درنظر نگرفتن نوع گیاه و بیشترین کاهش تئوریکی آب قابل استفاده)، از روش محصول نسبی نیز در این تحقیق به عنوان تابع وزنی کاهش فراهمی آب استفاده گردید. بدین منظور دو خاک با بافت متفاوت از مجموعه خاک‌های ارائه شده در پایگاه داده‌ای UNSODA انتخاب شد و میزان IWC با 5 سطح شوری برای سه گیاه بادام، یونجه و جو محاسبه گردید. همچنین انرژی انتگرالی که بیان کننده انرژی لازم برای استخراج واحد جرم آب خاک است، با استفاده از تابع تعریف شده، برای هر دو خاک محاسبه گردید. نتایج نشان داد که تابع وزنی IWC علاوه بر اینکه بیشترین کاهش در آب قابل استفاده را نشان می‌دهد، با افزایش شوری انرژی انتگرالی نیز به شدت افزایش می‌یابد. با افزایش شوری به dS/m6، به ترتیب در خاک رسی و لوم شنی IWC از 12 به 4 و از 21 به 2 درصد کاهش و انرژی انتگرالی از 213 به 447 و از 173 به 470 کیلوژول در کیلوگرم آب افزایش می‌یابد. اما در روش محصول نسبی با افزایش شوری علیرغم کاهش IWC میزان انرژی انتگرالی ثابت باقی ماند.
کلیدواژه ها:
انرژی انتگرالی، شوری، فراهمی آب خاک، گنجایش انباشته آب
وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است