تحلیلی بر کاربرد مالچ در کشاورزی و اثرات آن بر کاهش تلفات تبخیر و افزایش بهره‌وری مصرف آب
کد مقاله : 1254-NCFWM
نویسندگان:
نغمه باقری *1، نجمه یزدانپناه2
1رفسنجان- خیابان شهید نخعی کوچه شماره 4 -کدپستی 77146-35956
2دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان
چکیده مقاله:
افزایش نیاز آبی در جهان به دنبال رشد سریع جمعیت، اهمیت استفاده بهینه از این مایة حیات را بیش از پیش نموده است. با توجه به وجود کمبودهای جدی آب به خصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک نظیر اقلیم کشورمان، لزوم استفاده بهینه و با راندمان بالای آب در این بخش اهمیت بسیاری دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل کاربرد خاکپوش (مالچ)، در کشاورزی و اثرات آن بر کاهش تلفات تبخیر و افزایش بهره‌وری مصرف آب، می‌پردازد. نتایج نشان داد که بیشتر تحقیقات انجام شده بر خاکپوش‌های‌آلی، مربوط به بقایای گیاهی نظیر کاه وکلش، برگ‌ها، چوب، خاک اره و خرده چوب می‌باشد. از بین روش‌های موجود کاه و کلش گندم، برگ درخت و خاک اره در حفظ درجه حرارت خاک، افزایش میزان محصول و حفظ تعادل در عناصر غذایی، حفظ بهتر رطوبت خاک و کاهش تنش رطوبتی خاک نسبت به دیگر خاکپوش‌ها، برتری محسوسی را نشان دادند. همچنین نتایج نشان داد که استفاده از مالچ‌های پلاستیکی ضمن بهبود صفات رویشی و کمی و کیفی محصولات، باعث کاهش تبخیر سطحی خاک، کاهش شیب جریان حرکت رطوبت از عمق به سطح خاک، جلوگیری از هدررفت آب توسط علف‌های هرز، جلوگیری از هدررفت آب در فواصل بین دو گیاه می‌شود. نتایج، نقش مثبت استفاده توام سیستم آبیاری قطره‌ای و خاکپوش پلاستیکی در افزایش عملکرد و کاهش مصرف آب در محصولات کشاورزی، به گونه‌ای که عملکرد نهایی محصولات در صورت استفاده از خاکپوش در آبیاری قطره‌ای نسبت به آبیاری معمولی بدون خاکپوش، اختلاف معنی‌داری را نشان می‌دهد.
کلیدواژه ها:
بقایای گیاهی، تبخیر، حفظ رطوبت خاک، خاکپوش، درجه حرارت، کارایی مصرف آب.
وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است