| بررسی معیارهای استفاده کارآمد از منابع آب در کشاورزی، کارایی مصرف و بهره‌وری |
| کد مقاله : 1229-NCFWM |
| نویسندگان: |
|
فاطمه قزل سفلی *1، محمدعلی حاج‌عباسی2 1دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی آب 2استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان |
| چکیده مقاله: |
| از نمایه‌های مهم در تعیین کارایی استفاده از آب در تولید محصولات کشاورزی، شاخص کارایی مصرف آب می‌باشد. با محدود شدن منابع آبی و اثرات تغییر اقلیم، مصرف آب در بخش کشاورزی به عنوان مصرف‌کننده اصلی منابع آب باید کنترل شود. هدف از این مقاله، بررسی مطالعات انجام شده در زمینه کارایی مصرف آب در بخش کشاورزی کشور است. در این خصوص مقالات زیادی بررسی شده و ماحصل آنها بصورت محتوای مقایسه شده‌اند. در این راستا، شاخص بهره‌وری آب به‌عنوان یکی از این مؤلفه‌ها در چند سال اخیر در برنامه‌ریزی های ملی مورد توجه قرار گرفته است. بررسی مطالعات نشان می‌دهد بهره‌وری آب در کشاورزی، عملکرد درآمد اقتصادی، شرایط اجتماعی، تولید کالری، پروتئین و... را به ازای واحد آب به کار رفته بیان می‌کنند و در جایی که تنها، شاخص عملکرد به ازای تبخیر و تعرق گیاه مد نظر است، کارایی مصرف آب مطرح می‌شود. در منابع علمی این شاخص در مقیاس‌های مدیریتی گیاه، مزرعه، شبکه آبیاری و یا حوضه آبریز تعریف و بررسی شده است. گیاه به تنهایی نقش مهمی در استفاده بهینه از آب و افزایش کارایی مصرف آب کشاورزی دارد. مقاومت گیاه به تنش‌های محیطی (نظیر کم‌آبی، شوری، گرما و غیره) و سایر عوامل فیزیولوژیکی گیاهی تأثیرگذار بر تولید زیست توده و عملکرد نهایی به ازای واحد آب مصرفی، تماما می‌توانند بر کارایی مصرف آب در مقیاس گیاه تأثیرگذار باشند. در نتیجه مهمترین فاکتور در بالا بردن کارایی مصرف آب گیاه، مدیریت زراعی بوده و مهارت و دانش فنی کشاورز نقش کلیدی در این زمینه ایفا می‌نماید. |
| کلیدواژه ها: |
| نیاز آبی، منابع آب، بهره‌وری آب، کارایی مصرف آب |
| وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است |
